İnsanoğlu maddeleri asit ve baz şeklinde gruplamıştır. Asit ve bazların kendine ait özellikleri vardır. Maddelerin asit yada baz olduğunu nasıl anlayacağız?
1-Biz asit ve bazları tatlarına bakarak ayırt edebiliriz. Bir maddenin tadı ekşi ise asit, acı ise bazdır.
2.Ayrıca sulu çözeltisindeki iyonlarına da bakarak maddeyi ayırabiliriz. Eğer maddenin sulu çözeltisinde H+ iyonu varsa madde asit, OH- iyonu varsa madde bazdır.
3-Bir maddenin tadına bakma bazı durumlarda tehlikeli olabilir, iyonlarını ise gözler göremeyiz. Bu yüzden maddelerin asit mi baz mı olduğunu anlamak için bazı belirteçler kullanırız. Bu belirteçlerden birisi de turnusol kağıdıdır. Eğer turnusol kağıdı maddeye batırıldığında rengi kırmızıya dönüyorsa madde asit, maviye dönüyorsa madde bazdır.
Asitlerin özellikleri
-Tatları ekşidir.
-Cildi tahriş ederler.Mermere zarar verirler.
-Sulu çözeltileri elektriği iletir.
-Turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler.
- Asitler, ekşimsi bir tada sahiptir. Örneğin; limondaki sitrik asit, yoğurt suyundaki laktik asit.
- Asit oldukları için ciltte tahrişe sebep olurlar ve sert cisimlerden mermere bile tahribat verirler.
- Su ile çözeltilerinde elektrik akımını iletme özelliğine sahiptirler.
- Bazlarla nötrleşme reaksiyonu vererek su ve tuz oluştururlar.
- İndikatörlerin rengini değiştirirler. (Ortamın asidik veya bazik olmasına göre renk değiştiren maddelere indikatör denir)
- Karbonatlı bileşiklere etki ederek CO2 gazı üretirler.
Bazların özellikleri
-Tatları acıdır.
-Ele kayganlık hissi verirler.
-Cildi tahriş ederler.
-Sulu çözeltileri elektriği iletir.
-Turnusol kağıdını maviye çevirirler.
NOT:Görüldüğü gibi asit ve bazlar birbirinin tam tersi özelliklere sahiptirler. Bunun için bir fen atasözü der ki; “asit ile baz yan yana durmaz.”
- Tatları acıdır.
- Ciltte hissedilebilen bir kayganlık özelliğine sahiptir. Örneğin; Sabun, sodyum bikarbonat.
- Kuvvetli bazlar yakıcı ve tahriş edicidir.
- Bazlar da su ile çözeltilerinde elektrik akımını iletirler.
- Asitlerle nötrleşme reaksiyonu vererek su ve tuz oluştururlar.
- Genel olarak metallere etki etmezler
NOT:Asit özelliği gösteren maddelere asidik madde, baz özelliği gösteren maddelere bazik madde
denir.
NOT:Turnusol kağıdının dışında bazı belirteçler daha vardır. Bunların asit ve bazlardaki renk verme durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Şimdi günlük hayatımızda kullandığımız asit ve bazları tanıyalım.
Görüldüğü gibi asit olup hayatta çok rahat tüketilen, asit olup da çok da tehlikeli olan maddeler vardır. Aynı şeyi bazlar için de söyleyebiliriz.
Sonuç olarak asit ve bazların hayatta kullanılanlarını “zayıf” tabiri ile , hayatta çok kullanılmayan bir o kadar da tehlikeli olan asit ve bazları ise “kuvvetli” tabiri ile adlandırırız.
Bir bazın veya asidin ne kadar kuvvetl-zayıf olduğunu anlamak için pH metre denilen bir ölçek kullanırız.
Ph metre renklerden oluşan bir ölçektir. 14 birime ayrılmıştır.0-7 arası kırmızı renklerden, 7-14 arası ise mavi tonlu renklerden oluşur. Yani 0-7 arası asitleri gösterirken, 7-17 arası bazları gösterir. 7 ise ne asit ne bazı yani nötr özelliği simgeler.
Yani işin aslı şudur;
Turnusol kağıdını maddeye batırırız. Turnusol kağıdının aldığı rengi pH metre üzerinden kontrol ederiz. Turnusol kağıdının rengi pH metredeki hangi renge yani rengi bulunduğu rakama denk geliyorsa o maddenin pH değeri de odur.
Ph değeri 7 ye yakın olan maddeler zararsız olup zayıf olarak adlandırılır.
Ph değeri 7 den uzaklaştıkça asit ve bazların kuvvetleri de artar yani verecekleri zarar da artar
Kuvvetli Asit ve Bazlar
Kuvvetli asit ve bazlar hakkında bilgi ve örnekleri içeren haberimizi okuyorsunuz
Kuvvetli Asit: HClO4, HCl, HNO3, H2SO4
Kuvvetli Baz: NaOH, KOH, Sr(OH)2, Ba(OH)2
Zayıf Asit: HF, HCN, H3PO4
Zayıf Baz: NH3, Mg(OH)2, Na2CO3
Kuvvetli asitler, İnsanoğlu maddeleri asit ve baz olmak üzere 2 grup içinde değerlendirmektedir. Asit ve bazlar kendilerine göre bazı özellikler taşırlar. asitler de kendi aralarında iki grupta değerlendirilir. Asitler, genel anlamda zayıf ve kuvvetli olmak üzere iki gruba ayrılır. Bu ayrım asitlerin su içinde çözünürlükleri dolayısı ile yapılmaktadır. Su içinde kısmen ya da tamamen çözünebilen asitler kuvvetli asit olarak tanımlanır. Zayıf asitlerin çoğunun su içinde çözünebilme kabiliyeti yoktur.
Kuvvetli Asitler:
HClO4: Hidrojen siyanür
HCl: Hidro klorik asit
HNO3:Nitrik asit
H2SO4: Sülfirik asit
HBr: Hidro bromik asit
HF: Hidro florik asit
H2CO4: Karbonik asit
HI: Hidro iyonik asit
HCIO4: Perklorik asit
HCN: Hidrojen siyanür
Asitlerin Özellikleri Nelerdir?
Asitler tat olarak oldukça ekşidir.
Cilt üzerinde tahrişe yol açarlar.
Mermer zeminlere zarar verirler.
Sulu çözeltileri elektriği iletir.
Turnusol kağıdını kırmızıya dönüştürürler.
Asit olan ancak günlük hayatta çok rahat tüketilebilen maddelerin yanı sıra asit olup çok tehlikeli maddeler de bulunmaktadır. Günlük hayatta çok fazla kullanılan asitler zayıf fazla kullanılmayan asitler de kuvvetli asitler olarak adlandırılabilir. Asidin ne kadar zayıf ya da kuvvetli olduğunu anlayabilmek için PH adında bir ölçek kullanılır.
Bu tepkime sonucunda ne asit ne de baz olan yani nötr olan maddeler oluştuğu için biz bu kimyasal tepkime çeşitlerine nötralleşme tepkimeleri diyoruz.
∆ASİT YAĞMURLARI∆
Fabrika bacalarından çıkan dumanlar, evlerde kullanılan fosil yakıtlardan çıkan dumanlar, egzoz dumanları içlerinde zehirli gazlar içerir.
Bu gazlar havaya yükselirken su buharı ile birleşerek kimyasal tepkime gerçekleştirirler ve ortaya kuvvetli asitler çıkar. Bu asitler yağmurlar şeklinde yeryüzüne inerek başta bitkiler olmak üzere tüm canlılara zarar verirler. Hatta asitlerin mermer üzerindeki etkisini düşündüğümüzde asit yağmurları tarihi kalıntılarda bile zarara yol açarlar.
Günlük Hayatta Asit ve Bazların Yerleri
Günlük hayatınızda farkında olmadan aslında birçok asit ve bazla karşılaşıyorsanız. Kimyasal açıdan düşünülmediği için dikkate alınmıyor. Örneğin tükettiğiniz yiyeceklerden limon, elma, kola, sirke, süt, kahve, üzüm ve domates en bilinen asitlerdir. Kimyasal hatta bazıları da temizlik malzemesi olan malzemelerden tuz ruhu (hidroklorik asit) ve kezzap (nitrik asit) güçlü asitlerdendir. Bazlara gelirsek; temizlikte kullandığınız deterjanlar, sabunlar, çamaşır suyu ve diş macunu en genel baz örnekleridir.
Günlük hayatta pek kullanılmayan bazı kuvvetli asitler ve bazlar da vardır. 
Zaçyağı, asetik asit ve yukarıdaki gibi tuz ruhu, kezzap verilebilir. Kuvvetli bazların örnekleri ise sud kostik, kireç, potas kostik ve amonyak olarak sayılabilir. Güçlü asitlerin ve bazların cildi tahriş etmek dışında özellikle mermer ve metalleri ciddi anlamda tahriş ettiği gözlemlenmiştir.
Asitler ve bazlar bir arada bulunmamalılar. Bir araya geldiklerinde tepkimelere girerler ve başka başka maddeler meydana getirirler. Tepkime sonrasında ortaya çıkan madde asit ya da baz değildir. Bu tür tepkimelere nötralleşme tepkimesi adı verilir.
Tuz ruhuyla tanışalım 😁😂
Ey ruh geldiysen dilini çıkar.
AHA DA GELMİŞ
FEN SADECE EĞLENCEDİR
Asit Baz Tepkimeleri
Asit Baz Tepkimeleri,
Asitlerin kimyada önemli bir bileşik sınıfı olduklarını söyleyebilmek mümkündür. Hatta günlük olarak tükettiğimiz gıda maddelerinin pek çoğunda da asit olduğunu görebilmek mümkündür. Hatta yaşamımızı sürdürmek için belli miktardaki asidin vücudumuz içerisinde yer alması gerektiğini de söyleyebiliriz. Bunların yanı sıra proteinlerin meydana gelmesinde amino asitlerin de tartışılamaz derecede büyük bir öneme sahip olduğunu görebilmek mümkündür.
Ayrıca genel olarak baktığımız zaman asitleri yapısında karbon elementi bulunup bulunmamasına göre iki ayrı grupta inceleyebiliriz. Yapısında karbon bulunanlara organik, bulunmayanlara ise inorganik asitler adı verilebilmektedir.
Bazlara baktığımız zaman ise içeriğinde bir adet OH hidroksil iyonu ve en az bir metal olan bileşikler olduğunu görebiliyoruz. Bu özellikleriyle bazlar için metal hidroksitleri diyebilmek mümkündür. Bu bazların çoğunun suda çözünemeyen katı bileşikler olduğu biliniyor. Ancak bazılarının suda kolaylıkla çözündüklerini görebilmek mümkündür. Alkali olarak adlandırılan bu bazların sanayi için büyük bir öneme sahip olduğunu görebiliyoruz.Bu bileşiklerin eskiden odun ve bitki küllerinden elde edildikleri görülmekteydi. Yakıcı alkaliler olarak da bilinen en kuvvetli bazların büyük bir dikkatle kullanılması gerekir. Çok tehlikeli maddeler olarak karşımıza çıkan bu bazlar kıyafetleri parçalayabildiği gibi deriyi de ateş ve kaynar su gibi yakabilmektedir.
Asit Baz Tepkimeleri ve Bölümleri
Asit ya da asidik özelliğe sahip olan maddeler ile baz ya da bazik özelliğe sahip olan maddelerin tepkimesi mümkündür.
Bu tepkimelere “nötürleşme tepkimesi” adı da verilmektedir. Bu tepkimelerin maddelerin sınıflarına göre 5 bölüme ayrıldığını görebilmek mümkündür.
Bazlarla tepkimeye giren asitler tuz ve su oluşturmaktadırlar. Ancak bazın NH3 olması durumunda sadece tuz meydana geldiği ve suyun ortaya çıkmadığı görülür. Tuzun, asit anyonu ve baz katyonundan meydana geldiğini görmek mümkündür.
Asit+ Baz = Tuz+ H2O
Asit Oksit- Baz Tepkimesi: Bazlarla tepkimeye giren asit oksitlerin su ve tuz meydana getirdiği görülmektedir.
Asit Oksit+ Baz = Tuz + H2O
Asit- Bazik Oksit Tepkimesi: Basit oksit ile tepkimeye giren asitler in tuz ve su meydana getirdiği görülür.
Asit+ Bazik Oksit = Tuz + H2O
Asit Oksit- Bazik Oksit Tepkimesi: Asit oksitler olarak adlandırılan susuz asitler ile bazik oksitler olarak adlandırılan susuz bazların tepkimeye girmeleri sonucunda sadece tuzun meydana geldiği ve su oluşturmadıkları görülür.
Asit Oksit+ Bazik Oksit = Tuz
Tuz- Asit Tepkimesi: Karbonat iyonu içermekte olan tuzların asitlerle tepkimeye girdiklerini görebilmek mümkündür. Bu tepkimelerin sonucunda tuz ve suyun yanı sıra CO2 de meydana gelmektedir. Bu tür tepkimeleri de asit baz tepkimeleri arasında değerlendirmek mümkündür.
Tuz+ Asit = Tuz + CO2 + H2O
TUZLAR
KİMYA HAYATTIR 
